De vogeltrek is één van de meest fascinerende natuurverschijnselen op aarde.De najaarstrek is van eind augustus tot in november. Het is alweer begin september. Miljoenen vogels vliegen dan naar hun overwinteringsgebieden. Bepaalde soorten vertrekken, andere soorten komen juist hier naar toe om te overwinteren. In dit artikel 3 dingen die je moet weten over de vogeltrek.
Wist je dat…
1)…de najaarstrek al middenin de zomer begint?
Na het broedseizoen is het tijd om naar de overwinteringsgebieden te trekken. Bij de ene soort duurt het nog een tijdje, andere soorten trekken al vrij snel weg. Voorbeelden van vogels die begin augustus al op trek zijn, zijn de zeer zeldzame Waterrietzanger. Dat is een rietvogel die elk jaar begin augustus op een paar plekken in Nederland te zien is. Zelf heb ik, ondanks een paar pogingen, deze mooie rietvogel nog nooit gezien. Vooral jonge vogels zijn dan een paar dagen in Nederland.
Voor vogelaars begint het najaar dus eigenlijk al in zomer.
Andere vogelsoorten wachten langer. Kraanvogels bijvoorbeeld komen pas vanaf oktober (in ieder geval het grootste deel) tot in november bij ons over. Als we een beetje geluk hebben trouwens, want de meeste Kraanvogels vliegen over Duitsland naar het zuidwesten. Ze overwinteren in Frankrijk en Spanje.
Kraanvogels trekken in oktober en november naar het zuiden
2)…er vogelsoorten zijn die in één keer duizenden kilometers afleggen?
Verschillende vogels houden er een andere tactiek op na. De ene soort trekt een klein stukje, de ander vliegt duizenden kilometers in totaal. Ook is er een groot verschil in de afstand die vogels per dag of per vliegbeweging afleggen. Zo kunnen Kanoeten (Kanoetstrandlopers) per keer 4.000 tot 5.000 kilometer. In het voorjaar vliegen ze in één keer van de kust van Mauritanië naar de Waddenzee.
Dat is trouwens wel weersafhankelijk. Met tegenwind hebben ze het een stuk lastiger en doen ze langer over de reis. Sowieso kan tegenwind voor trekvogels een spelbreker zijn, of in ieder geval een bemoeilijkende factor.
3)…veel vogels tijdens de trek zo hoog vliegen dat je ze niet kunt zien?
Niet alleen de grote vogels vliegen hoog. Ook kleine vogels vliegen bij gunstig weer het liefst hoger dan laag. Gunstig weer is trouwens relatief. Want op veel trektelposten zullen ze dat weer eerder ongunstig vinden. ‘Blauwe soep’ noemen ze dat ook wel :-). Dat is mooie blauwe lucht waarin je bijna geen vogels ziet, omdat ze veel te hoog vliegen.
Voor de vogels is dat juist gunstig. Ze kunnen makkelijk vliegen met een goede luchtstroom, met wind mee. Kost minder energie en daardoor heeft dat de voorkeur. Als het bewolkt is, met tegenwind en regen dan vliegen de vogels veel lager en zijn ze vanaf de grond goed te zien.
Ik ben geen fanatieke trekteller, maar ik heb wel eens op een telpost gestaan waar de Vinken maar bleven overkomen. Fantastisch is dat! In sommige nachten in oktober vliegen er trouwens miljoenen vogels over. Dat is gemeten met radars van defensie.
Vinken zijn ook trekvogels, ze trekken over een breed front
De reden dat ik niet vaak op een telpost te vinden ben vertel ik een andere keer nog wel. Maar ik ben wel ontzettend dol op de vogeltrek. Ik moet er niet aan denken om in een land te wonen zonder seizoenen. Dat maakt het namelijk elke dag spannend, je weet nooit welke vogels je waar tegenkomt.
Wil je meer weten over de vogeltrek?
Doe dan mee met de cursus ‘Wat Vliegt Daar 2020’. Daarin leer je alles over de fascinerende vogeltrek en word jij een échte vogelaar. Schrijf je snel in via deze link. Met tijdelijke bonus.